Zęby mleczne niemowlaków wbrew pozorom narażone są na próchnicę, dlatego też pamiętać należy o ich regularnej pielęgnacji. Niniejszy artykuł to doskonały wybór dla tych osób, które chcą dowiedzieć się, które zęby są mleczakami i jak przygotować dziecko do prawidłowej higieny jamy ustnej.
Które zęby są mleczakami i wypadają?
Pierwsze zęby mleczne najczęściej pojawiają się w okolicach szóstego miesiąca życia dziecka. Niestety przy ich wyrzynaniu pojawia się nie tylko dokuczliwe swędzenie, ale również nieprzyjemny ból. Jak wspomniano we wstępie, zębów mlecznych nie można lekceważyć. Ich stan ma bezpośredni wpływ na zęby stałe, które pojawią się w niedalekiej przyszłości. Na pierwsze konsultacje dentystyczne warto zapisać malucha pomiędzy szóstym a dwunastym miesiącem życia. To właśnie dobry stomatolog dziecięcy dokładnie nam wytłumaczy, które zęby są mleczakami i jak je odpowiednio pielęgnować.
Małe dzieci mają zazwyczaj dwadzieścia zębów mlecznych. Dolne siekacze mleczne wyrzynają się przeważnie w okolicach 6-10 miesiąca życia. Jeżeli chodzi o górne siekacze mleczne, to wyrzynają się one z kolei w okolicach 8-12 miesiąca życia. Po pierwszych siekaczach wyrzynają się drugie siekacze. Górne drugie siekacze mleczne wyrzynają się w okolicach 9-13 miesiąca życia, a dolne w okolicach 10-16 miesiąca życia. Kolejną grupę tworzą oczywiście zęby mleczne trzonowe. Najpierw pojawiają się górne pierwsze zęby trzonowe mleczne (13-19 miesiąc życia) i dolne pierwsze zęby trzonowe mleczne (14-18 miesiąc życia). Następne w kolejce są górne kły mleczne (16-22 miesiąc życia) i dolne kły mleczne (17-23 miesiąc życia). Na samym końcu wyrzynają się dolne drugie trzonowce mleczne (23-31 miesiąc życia) i górne drugie trzonowce mleczne (25-33 miesiąc życia).
Opisana powyżej kolejność pojawia się przeważnie u wszystkich dzieci. Półtoraroczne dzieci powinny posiadać już wszystkie zęby mleczne. Całkowity wzrost mleczaków zakończony jest w okolicach 31-34 miesiąca życia. Pod wymienionymi zębami mlecznymi znajdują się oczywiście związki zębów stałych. Znakiem charakterystycznym zębów mlecznych jest znacznie jaśniejszy kolor. Między piątym a szóstym rokiem życia dziecka, można zaobserwować powiększenie się rozmiaru szczęki, dzięki czemu mogą pojawić się szóstki. To właśnie wtedy, zawiązki zębów stałych wywierają duży nacisk na zęby mleczne i znacząco naruszają ich stabilność. Wypadanie mleczaków może pojawić się w różnym wieku. Apogeum przypada jednak na 9-12 rok życia.
Jak rozpoznać czy ząb jest stały czy mleczny?
Osoby, które nie wiedzą, które zęby są mleczakami, a które są stałe, mogą skorzystać z fachowej pomocy dentysty dziecięcego. Na szczęście istnieją widoczne różnice, dzięki którym można szybko dowiedzieć się, które zęby są mleczakami. Główna różnica polega oczywiście na rozmiarze. Zęby mleczne są nieco mniejsze, ale niestety nie zawsze jest to reguła. Mleczaki można odróżnić także na podstawie lokalizacji w łuku zębowym. Jak wspomniano powyżej mleczaki są biało-niebieskie, a zęby stałe mają kremowy odcień. Warto wspomnieć także o tym, że szyjka mleczaków jest otoczona obręczą ze szkliwa.
Higiena zębów mlecznych
Zdrowe i zadbane zęby mają bezpośredni wpływ na prawidłowy rozwój narządu żucia, dlatego też tym bardziej należy o nie odpowiednio zadbać. Jeżeli próchnica pojawi się na zębach mlecznych, to istnieje bardzo duże ryzyko, że wymieniona choroba zaatakuje również zęby stałe. Doświadczeni specjaliści zalecają, aby zadbać o higienę jamy ustnej już od pierwszego wyrzynającego się zęba. Małe dzieci (do 8 roku życia) w szczególności potrzebują pomocy rodziców w czyszczeniu zębów. Kluczem do sukcesu jest nie tylko regularne czyszczenie zębów, ale również dopasowanie odpowiedniej pasty do wieku dziecka. W szczególności należy zwrócić uwagę na zawartość fluoru. Mało osób zdaje sobie sprawę z tego, aby zwracać uwagę na ilość samej pasty. Dla dzieci do 3 roku życia zalecana jest wielkość ziarna ryżu. Dla starszych dzieci zalecana jest z kolei pasta o wielkości ziarna grochu.
Prawidłowa technika szczotkowania
Zęby mleczne należy szczotkować dwa razy w ciągu dnia (najlepiej po śniadaniu i po kolacji). Jeżeli chodzi o czas czyszczenia zębów, to w zupełności wystarczy około 2 minut. Przed szczotkowaniem warto dokładnie przepłukać jamę ustną wodą, a następnie wypluć ją do zlewu. Po czyszczeniu zębów należy z kolei wypluć nadmiar pasty (bez płukania). Bardzo ważne jest również to, aby wyczyścić szczoteczkę i ustawić ją pionowo, dzięki czemu bez problemu wyschnie. Dużym błędem jest przechowywanie szczoteczki w szczelnym opakowaniu.
Przed wyrznięciem się zębów trzonowych należy wykonywać szczoteczką ruchy okrężne. Gdy pojawią się już zęby trzonowe, można przystąpić do szorowania ich powierzchni. Delikatnymi ruchami okrężnymi należy wyczyścić nie tylko powierzchnie policzkowe, ale również powierzchnie wargowe zębów. Ogromną rolę odgrywają również ruchy wymiatające, dzięki którym można wyczyścić powierzchnie językowe. Bardzo ważne jest to, aby każdy ząb szczotkować osobno. Jeżeli chodzi o przestrzenie międzyzębowe, to można je wyczyścić za pomocą nici dentystycznych.